قرآن و عربها

زماني در يكي از گفتمانها در مورد اينكه آيا قرآن مخصوص عربهاست يا همه جهان بحث شد. بعضي معتقد بودند كه قرآن مخصوص عربهاست . مثلا چرا در قرآن از شتر و خيمه اسم برده ميشود اما از كرگدن اسمي نيست و اينكه وصف بهشت مخصوص سليقه عربهاست نه همه مردم دنيا. چرا اسم ميوه موز نيامده است؟ و ... در اينجا تا حدي موضوع را ميشكافيم.

اينكه قرآن به زبان عربي نازل شده است حرفي نيست و اينكه كلمات ظاهري قرآن مربوط به فرهنگ آن دوره است باز هم قبول است. مثلا ممكن است كسي بگويد چرا خرما در قرآن زياد ذكر شده است اما آناناس اصلا نيامده است. چرا به حيوان شتر اشاره شده است اما به كرگدن اشاره نشده است و اينكه چرا وصف بهشت و حوري به فرهنگ عربي ميخورد؟ پس در كل ميتوان گفت كه قرآن پيامي است به عربها نه ملتهاي ديگر!

در اينجا به چندين نكته بايد توجه كنيم:


1- بايد عرض كنم در جايي كه خرما و شتر (به طور مثال) ذكر شده است منظور خدا ذكر ميوه نبوده است بلكه حتما خواسته است كه نعمتهاي خود را به مردم بازگو كند . در وصف بهشت خدا خودش ميفرمايد كه اينها مثال است كه براي شما ميزنم و بيشتر تشبيه است .

2- قرآن پيامي است براي تمام جهانيان . اما برداشت عربها از قرآن پيامي براي جهانيان نيست! اين نكته خيلي مهم است كه به آن توجه كنيم. اما متاسفانه خيلي از مسلمانان فعلي برداشت و رسم ورسومات اعراب (كتابهاي حديث و سنت) را هم جزو اسلام قرار داده اند و همين است كه اين شبه را پيش آورده است.من بازهم مطلب را به طريقي ديگر تكرار ميكنم.

فرض كنيم يك مسابقه فوتبال در استاديومي در برزيل برگزار ميشود از طريق راديو و تلويزيون و ماهواره هم در ايران پخش ميشود. شما ممكن است به خود باشگاه در برزيل برويد و آن جا از نزديك و زنده بازي را نگاه كنيد اما اين كار براي يكبار ممكن است زيرا زنده است. اما اگر از طريق راديو بازي را بشنويد و آن بازي را براي خود تصور كنيد در اين حالت هم موفق به ديدن بازي شده ايد. اگر شما بازي را از طريق راديو گوش نكنيد و بلكه از طريق ماهواره ببينيد اينبار تصور شما از بازي فرق ميكند در هر حالت هدف مشاهده بازي بود كه شما نائل به آن ميشويد.مطمئنا شما در حين نگاه از طريق ماهواره مقداري فعل و انفعالات در ذهن خود انجام ميدهيد تا بازي را بفهميد اما اگر شما در خود باشگاه باشيد به فعل وانفعالات كمتري احتياج داريد.براي ديدن بازي لزومي ندارد كه آن بازي دقيقا با همان حالت يك بار ديگر در تهران انجام شود! در اين حالت هروقت بخواهيد ميتوانيد بازي را دوباره نگاه كنيد.خيلي از موارد در دنيا با ارتباط منتقل ميشود لزومي ندارد كه دوباره ساخته شود. پيش خداي مهربان عرب و عجم فرق نميكند. بازي در عربستان انجام شده است به طور زنده اما ما و نسلهاي آينده هم ميتوانند آن را ببينند.


3- اسب پيش كشي دندانش را نميشمارند. كتابهاي آسماني هديه اي هستند از طرف خداي مهربان به جامعه بشريت. ما نبايد گله كنيم كه چرا به زبان عربي و يا عبري است و به زبان ديگري نيست. خدا پيامش را بيان ميكند آيا شما پيام قرآن را درك ميكنيد؟ شما خود كه ميدانيد هدف از قرآن هدايت است.


[2:38] قلنا اهبطوا منها جميعا فاما ياتينكم مني هدى فمن تبع هداي فلا خوف عليهم ولا هم يحزنون
[2:38] گفتيم: "همگي، از آنجا پايين برويد. هرگاه هدايتي از جانب من براي شما آيد، آنان که از هدايت من پيروي کنند، هيچ ترس و اندوهي نخواهند داشت.


4- براي فهميدن قرآن لزومي ندارد كه فرهنگ عربي داشته باشيم اما هر زباني نكات فرهنگي قوم صاحب زبان را هم داراست پس در كل زباني يافت نميشود كه فرهنگي جهاني داشته باشد. در هر حالت قرآن بايد با زباني نازل ميشد و چاره اي جز اين نيست. ولي من ايراني براي فهميدن قرآن لزومي ندارد عرب شوم (به خود استاديوم بروم) . بازي در عربستان انجام شده است و همه ميتوانند اين بازي را ببينند تحليل كنند و .....

5- كلمه به كلمه قرآن از طرف خداست و روي حرفها ميتوان حساب كرد. به طور مثال عرب آن دوره هيچوقت منظور آيه زير را نميدانست و هيچوقت نميتوانست نتيجه گيرد كه زمين تخم مرغي شكل است اما حالا كه من وشما اين را ميبينيم ايمان مياوريم كه واقعا خالق متعال قرآن از طرف اوست. زيرا كه چنين دقيق كلمات را ادا كردن فقط براي عربها نيست بلكه خدا به اين طريق آياتش را به مردم نشان ميدهد.

[79:30] والارض بعد ذلك دحها
[79:30] او زمين را تخم مرغي شكل ساخت.*

مثلا معجزه 19 در قرآن چيزي است كه تعجب همگان را بر مي انگيزد و اين ربطي به فرهنگ عربي ندارد.و چنين چيزي از قدرت تمام اعراب و غير اعراب خارج است.

از آيات فرمول فيزيك و شيمي و رياضي و زيست شناسي نميتوان استخراج كرد . من هيچوقت چنين كاري نكرده ام و نمي كنم . اما در قرآن مطالب بطوري دقيق بيان شده است كه از عهده كسي به جز خالق برنميايد. دقيق مطالب را بيان كردن ربطي به كشفيات ندارد. وقتي من ميبينم يكي از آيات خدا كه در 1400 سال پيش نازل شده است بر طبق جامعه كنوني هم هست اين به من قوت قلب ميدهد كه كتاب از طرف خداست. مخاطبان بايد متوجه شوند كه اين گفته از طرف خداست اگر موسي معجزه مارها را انجام نميداد آيا جادوگران ايمان مياوردند. اگر محمد متن قرآن را به عربي به اعراب نشان نميداد آيا اعراب ايمان مياوردند.بايد آيه اي نشانه اي از طرف خدا باشد تا كه ما تسليم آن شويم.

6- ممكن است كسي بگويد مثلا عربها معتقد بودند ستارها بر اسمان كوبيده شده تا آسمان زيبا شود ...در قران هست و لقد زينا السماء الدنيا بمصابيح " و اين برخلاف علم است.پس قرآن براي عربها نازل شده است؟!
در جواب بايد گفت كه شما اگر مطلبي را براي جمعي بيان كنيد كه در آن جمع هم كودكان هستند و هم بزرگترها هستند مطلب را جوري بيان ميكنيد كه هم كودكان بفهمند و هم بزرگترها . قرآن هم مطلب را جوري بيان نموده است كه هم اعراب (كودكان) بفهمند و هم نسلهاي آينده. همين آيه اي كه ذكر شد ممكن است اعراب آنزمان چنين برداشتي از آن كرده باشند اما در حال حاضر حتي خود اعراب چنين برداشتي از آن آيه ندارند.يكي از خصوصيات پيام قرآن جهاني بودن آن است.مسيحي ها كتاب تورات را دارند و بيش از 38 درصد دنيا مسيحيند با توجه به اينكه تورات در محيطي عبري نوشته شده است اما سوالي كه پيش ميايد اين است كه فرد ژاپني چطور با تورات كنار آمده است. آيا غير از اين است كه هدف از اديان ايمان به خداي يكتاست و هدف قرآن هم همين است.

آن دو آيه هم ترجمه اش اين است :


[37:6] انا زينا السماء الدنيا بزينة الكواكب
[37:6] ما پايين ترين آسمان را با سياراتي زيبا آراسته ايم.*

[67:5] ولقد زينا السماء الدنيا بمصبيح وجعلنها رجوما للشيطين واعتدنا لهم عذاب السعير
[67:5] ما پايين ترين جهان را با چراغ هايي تزيين كرديم و مرزهاي آن را در مقابل شياطين با سلاح هاي پرتابي محافظت نموديم؛ ما عذاب دوزخ را براي آنها آماده كرده ايم.

7- ممكن است كسي بگويد كه "وقتي يك كشف جديد ميشود فورا در قران بدنبالش ميگرديم تا يك آيه را به آن بچسبانيم...."

اينكار فقط مخصوص فرقه گراهاست. همه طبيعت همه جهان همه كشفيات نشانه اي از نشانه هاي خدايند مهم اين است كه ما از طريق اين نشانه ها به خداي مهربان توانا ايمان بياوريم. و اين كه بعضي از كشفيات علوم در قرآن تاييد ميشود (نه كشف) مشكلي نيست.شما در آن آيه كه خدا ميگويد زمين تخم مرغي شكل است كشفي انجام نداده ايد فقط قلبا مطمئن ميشود كه پيام از طرف خداي تواناست زيرا كه كتابهاي نوشته بشر اين چنين نميتواند دقيق باشد.

8- ممكن است كسي بگويد " مطابق رسم اعراب روزه بگيريد مستحب است موقع نماز لباس سفيد بلند بپوشيد درست مثل اعراب ...مستحب است مانند اعراب روبوسي كنيد"

در جواب بايد گفت كه اينها رسم و رسومات اعراب است كه وارد فرهنگ ما شده است و به اسلام ربطي ندارد مسلمانان ميخواهند عرب شوند به اسلام چه ربطي دارد. متاسفانه خيلي از مسلمانان كتابهاي حديث و سنت را در كنار قرآن قرار داده اند و به اين طريق عرب شده اند. خيلي چيزهاي ديگر هم هست كه در رسم و رسومات اعراب نيست و ما انجام ميدهيم. مثلا عقيده پل صراط – و... كه مسلمانان آن را جزو عقايد خود قرار داده اند. خيلي از رسم و رسومات اسلامي اصالتا ايراني هستند و اعراب هم خيلي از رسم ورسومات را از ايرانيان گرفته اند . اينان مربوط به قرآن نيست بلكه اين يك نوع تبادل فرهنگي است (غلط يا درست مورد بحث ما نيست) . خود هم ميدانيد كه اينها پيام قرآن نيست و ساخته دست خودمان است.بيشتر اين رسم و رسومات از كتابهاي حديث منتقل شده است. همانطور كه گفتم مسلمانان فعلي عرب شده اند مربوط به خودشان است و قرآن هيچوقت نميگويد كه شما عرب شويد. اين رسم و رسومات مربوط به اعراب است و پذيرفتن آن توسط ايرانيان پيشينه تاريخي دارد و قرآن هيچوقت نميگويد كه عرب شويد بلكه در عوض اعراب را افرادي لجوج با قرآن معرفي ميكند.